RHvS: Geschiedenis en Krijgsverrichtingen.

 

Waar te beginnen?
Kapitein b.d. H.Ringoir, destijds werkzaam bij de Sectie Krijgsgeschiedenis, schreef een boek over AFSTAMMINGEN en VOORTZETTINGEN der CAVALERIE en Wielrijders (1978). Volgens dit boekwerk gaat het oudste stamonderdeel van ons Regiment terug naar het Vaan Lanciers Paulus Bacx, opgericht op 17 oktober 1588.

In 1576 brak muiterij uit onder de Spaanse troepen, er werd op grote schaal geplunderd en er werden vernielingen aangericht. De Staten- Generaal begonnen troepen te rekruteren om daartegen op te treden. De Pacificatie van Gent werd gesloten, waardoor alle provincies in vereende opstand waren tegen Spanje. Vanaf 1577 kan worden gesproken van het begin van een gemeenschappelijk leger, het “Staatse Leger”. De grondlegger was Prins Maurits.

Het oudste stamonderdeel van het regiment is het Vaan Lansiers van Paulus Bacx. (Landmachtorder 23.2/14).
Het werd opgericht op 17 oktober 1588.

Andere stamonderdelen waren:

  1. het Regiment van Chauvirey, opgericht op 29 mei 1693 en op 27 december 1760 als 2e Eskadron opgenomen in het Regiment Saksen-Heilburg,
  2. het Vaan Kurassiers de la Force. opgericht op 14 januari 1625 en in 1723 overgegaan als 2e en 4e Eskadron van het Regiment van Bentheim en
  3. het Regiment van Langerak opgericht in 1671.

Paulus Bacx

De gebroeders Paulus en Marcelis Bacx worden beiden, als grote Cavalerie-aanvoerders, met ere vermeld bij de verdediging van Brabant vanuit hun basis Bergen op Zoom.
Op 17 oktober 1588 werd Paulus Bacx commandant over een Vaan Lansiers en zijn jongere broer Marcelis Bacx voerde het ritmeesterschap over een Vaan bereden Arkebussiers.
Beide Vanen speelden in 1600 een belangrijke rol in de slag bij Nieuwpoort.

Het Vaan werd in 1635 de kern van het Regiment Vincent van IJsselstein. Door latere samenvoegingen van Regimenten loopt de traditie door naar het Regiment van Cralingen. In 1785 gaat het over in het Regiment Willem Landgraaf van Hessen-Philipsthall. Van daaruit werd in 1795 het 1ste Regiment Zware Cavalerie van de Bataafse Republiek geformeerd.
Na enkele naamswisselingen wordt het in 1810 geformeerd tot het 14e Régiment de Cuirassiers, bestaande uit 4 eskadrons. Het Regiment Huzaren van Sytzama wordt beschouwd als de voortzetting van het op 12 mei 1814 opgeheven 14e Régiment de Cuirassiers.

Foto: de standaard van het 14e Régiment de Cuirassiers, opgesteld bij het graf van Maarschalk Kutusov in de Kathedraal Onze Lieve Vrouwe van Kazan te Sint-Petersburg.

Na de Franse overheersing kwam de wens naar voren om in de Nederlanden een weermacht op te richten teneinde het land te vrijwaren van vijandelijke overheersing. Om dit te verwezenlijken werden Jonkheer W.F. Boreel en J.G. Baron van Sytzama aangewezen door Koning Willem I om ieder een Regiment Cavalerie op te richten.

De oprichter: J.G. Baron van Sytzama.

De formatie van het Regiment van Baron van Sytzama ving aan in november 1813 en op 6 januari 1814 werd hij benoemd tot commandant van het Regiment Zware Dragonders Nr. 1, dat op 9 januari 1814 officieel werd opgericht onder de naam Regiment Dragonders Nr. 2.

Op 7 maart 1814 werd de naam veranderd in Regiment Dragonders Nr. 3.

Tot 8 juli 1814 blijft het Regiment te Leeuwarden.

Bij besluit van 10 december 1814 wordt het Regiment Karabiniers Nr. 3.

Toen Napoleon uit Elba ontsnapte en met een leger oprukte naar de Zuidelijke Nederlanden werd het Regiment onder bevel van Majoor Lechleitner ook ingezet

Het wapen van de Familie Lechleitner. Zo kwam de bok bij het bataljon.
Luitenant-kolonel C.M. Lechleitner raakte gewond bij de Slag bij Waterloo en overleed op 24 juni 1815 te Brussel.

In de slag bij Waterloo onderscheidde het zich door een geslaagde charge uit te voeren op de vermaarde ruiterij van Napoleon. Het Regiment leed gedurende deze slag zware verliezen en tot eer mag gezegd worden dat er later ook 26 MWO’s werden uitgereikt voor moedig gedrag tijdens deze slag.

Na opgerukt te zijn tot Parijs met de Engelse en Pruisische troepen kwam het op 27 november 1815 weer in Nederland terug en werd het gelegerd in Leiden.

Op 18 juli 1816 werd de naam veranderd in: Afdeling Kurassiers Nr. 3.

De eerste Standaard werd op 7 oktober 1820 te Zutphen uitgereikt.

In de Zuidelijke Nederlanden brak een opstand uit en in september 1830 werd door de Afdeling deelgenomen aan de opmars tegen Brussel. In Brussel aangekomen werd hevig vuur ontvangen. Om bloedvergieten te voorkomen, gaf de koning opdracht terug te trekken. Doordat de Belgen ontslag uit de Nederlandse dienst konden nemen moest Nederland een nieuw leger vormen, hetgeen negen maanden duurde.

In augustus 1831 begon de 10-daagse veldtocht onder opperbevel van de Prins van Oranje. Nadat het Maasleger onder Daine was teruggedreven tot Luik, werd opgerukt tegen het Scheldeleger, dat de toegangswegen naar Antwerpen en Brussel bezette.

De vijandelijkheden moesten worden gestaakt als gevolg van Fransen en Engelse inmenging.

De opmars over de weg naar Brussel, welke open lag, kon daardoor niet worden vervolgd zodat de schande van 1830 te Brussel ondergaan niet werd uitgewist.

De Koning gaf opdracht aan de Nederlandse troepen de strijd te staken en beval tevens de terugtocht. Doordat het Regiment nog niet in de strijd was geworpen, staat de inscriptie “Tiendaagse Veldtocht” niet in de Standaard.

Op 10 maart 1841 werd de naam veranderd in 1ste Regiment Zware Dragonders. Aangezien in 1843 het verschil tussen zware en lichte Dragonders verviel, heette het in den vervolge: 1ste Regiment Dragonders.

In 1867 werd de naam: 1ste Regiment Hussaren.

Het jaar 1881 is noodlottig voor de Cavalerie en in het bijzonder voor het 1e Regiment aangezien bezuinigingsmaatregelen noopten tot opheffing van dit Regiment, m.u.v. het Eskadron Ordonnansen.

Het 4e Eskadron Ordonnansen ( opgeheven in 1922 ) en de overige Eskadrons worden verdeeld over de andere Regimenten, om in 1905 bij de heroprichting van het Regiment weer terug te keren.

In 1905 werd het Regiment weer geformeerd onder de naam 1e Regiment Huzaren, zodat de Standaard en tradities van het 1e Regiment Hussaren van 1881 overgenomen konden worden. De uitmonstering werd blauw in plaats van rood.

Op 25 september 1909 wordt de Standaard in Millingen door H.M. Koningin Wilhelmina uitgereikt.

Door bezuinigingsmaatregelen in 1922 werd het Wapen der Cavalerie en derhalve de vier Regimenten gehalveerd, met als naam: Half-Regiment Huzaren, ieder onder een eigen Regimentscommandant en als zelfstandig Korps. Wel met de eigen Standaard.

In oorlogstijd zouden het 1e en 4e Half-Regiment Huzaren worden samengevoegd tot het 1e Regiment Huzaren, het 2e en het 3e Half-Regiment tot het 2e Regiment Huzaren.

Bij de ingrijpende reorganisatie van 1 mei 1940 herkregen de vier Regimenten weer de naam 1e, 2e, 3e en 4e Regiment Huzaren en werd ook het 5e Regiment opgericht.

Gedurende de 5 dagen in 1940 waarin ons leger moest strijden tegen de Duitse overmacht heeft het 1e Regiment Huzaren, waarvan de tradities voortgezet worden door ons regiment, zich onderscheiden door een dapper optreden in de omgeving VOORTHUIZEN, ACHTERVELD.

Een 34-tal militairen van het Regiment sneuvelde daarbij. Jaarlijks worden de gesneuvelden herdacht op de tweede dinsdag in mei bij het monument in VOORTHUIZEN.
Het monument is geadopteerd door de Koningin Wilhelminaschool. Leerlingen van die school nemen deel aan de herdenkingsplechtigheid.

Het Regiment Huzaren van Sytzama werd opgericht op 1 oktober 1951 en nam de Standaard over van het 1e Regiment. Het is de voortzetting vanaf 1 oktober 1951 van het 2e Regiment Huzaren en vanaf 16 oktober 1954 van het 1e Regiment van voor de oorlog.
Op 10 september 1954 reikte Z.K.H. Prins der Nederlanden, Prins Bernhard de Standaard uit aan de Commandant van het Regiment, de Majoor J.H.W. Nix.

Na de heroprichting werd het Regiment belast met de omscholing van de herhalingslichtingen van de eenheden die in Indië hadden gediend tot de zelfstandig Eskadrons Zware Tanks, die bestemd waren voor de mobilisabele Infanterieregimenten.

In 1953 werden het 41e,42e en 43e Eskadron Zware Tanks opgericht en ingedeeld bij de Infanterieregimenten met deze nummering. Deze Eskadrons werden in 1957 samengebracht in 11 Tankbataljon, dat op 6 januari 1958 officieel te Oirschot werd opgericht.

De overige opgerichte Eskadrons waren o.a. bestemd voor de 3e Divisie.
Sommige van deze Eskadrons werden geformeerd uit voormalige Indië-Eskadrons.

Op 1 februari 1963 werd in ’t Harde 43 Tankbataljon opgericht, waarbij de Eskadrons werden gevormd uit de C-Eskadrons van het 11e en 41e Tankbataljon en delen van het StEsk van de opgeheven 121e Lichte Brigade.

De Kurassier als embleem ontleend het Bataljon aan Afdeling Kurassiers no. 3, van 18 juli 1816.

Het Bataljon werd in augustus 1973 verplaatst naar de Kazerne Langemannshof in de Bondsrepubliek Duitsland.

Het Bataljon werd, met het paraat stellen van het C-Eskadron, in 1984 op oorlogssterkte gebracht bij de invoering van de Leopard-2.

43 Tankbataljon is per 1 juli 1992 als gevolg van de Herstructurering Koninklijke Landmacht uit de organisatie genomen.

Na de opheffing van 11 Tankbataljon op 9 februari 2012 werd het Regiment samen met het Regiment Huzaren Prins van Oranje op 16 september 2012 ontbonden. De standaard werd opgelegd en het ontbonden Regiment zette haar activiteiten voort met als eerste taak de zorg voor veteranen, voorts de bevordering van de onderlinge saamhorigheid en tenslotte het beheer van de regimentseigendommen.

De 200e verjaardag van het Regiment werd in 2014 gevierd met een gezamenlijke corpsmaaltijd van officieren en onderofficieren, deelname aan de viering 200 jaar Cavalerie op 23 april, een reünie op 9 mei in Amersfoort en een excursie naar Quatre Bras/Waterloo op 13 juni.

De oud-regimentsofficier LKol b.d. de Jong bracht op 11 januari nog een bloemengroet op het graf van de oprichter van het Regiment in Driesum (Foto: li.). Op 13 december onthulde de Regimentscommandant de Kolonel Koek een plaquette bij het graf van de oprichter van het Regiment (Foto: re.) ter gelegenheid van de 200e verjaardag van het Regiment en de 175e sterfdag van de oprichter. Dit vond plaats in aanwezigheid van de burgemeester en wethouders van de gemeente Dantumadeel en een deputatie van de besturen van de Stichting en Verenigingen van het Regiment.

Bij KB nr. 258 d.d. 2 juni 2016 werd het Regiment per 1 juli 2016 heropgericht.
De oplegging van de Standaard en het bewaren van de tradities door RHB werden ongedaan gemaakt.

Bij KB nr. 432 d.d. 13 oktober 2020 worden de ‘Regimenten Huzaren van Sytzama’, ‘Huzaren Prins Alexander’ en ‘Huzaren Prins van Oranje’ per 20 november 2020 samengevoegd tot het ‘Regiment Huzaren Prinses Catharina-Amalia’.

Het ‘Regiment Huzaren Prinses Catharine-Amalia’ neemt de tradities van de samengevoegde Regimenten over.

Tot de uitreiking van een eigen Standaard voert het Regiment de Standaard van het ‘Regiment Huzaren van Sytzama’ met daaraan gehecht een cravate met de benaming van RHPCA,
een cravate met de benaming en de standaardopschriften van RHPA en
een cravate met de benaming en de standaardopschriften van RHPO.

 

Krijgsverrichtingen

Hieraan is deelgenomen door het Regiment dan wel door delen van het Regiment in rechte lijn en zijlijn van afstamming

1577 – 1648
1600
1674
1677
1678
1690
1692
1703 – 1710
1703
1703
1704
1706
1708
1709
1746
1747
1794
1796
1799
1800 – 1801
1805
1807 – 1808
1809
1812
1815
1830
1831
1831
1940
Diverse veldtochten tijdens de 80-jarige oorlog
Nieuwpoort
Seneffe
Mont Cassel
Saint Denis
Boyne
Steenkerken
Spanje
Beleg vesting Limburg ad Vesdre
Ekeren
Schellenberg en de Hochstadt
Ramillies
Oudenaarden
Malplaquet
Rocour
Lafeldt
Sambre
Duitsland
Noord Holland
Main
Ulm
Pommeren
Stralsund
Rusland
Waterloo
Brussel
Maastricht
Tiendaagse Veldtocht
Gelderse Vallei